Тайвань, Нина

Сургуульд байхдаа би манай ангийн зарим хүүхэд нэлээд шулуухан ярьдгийг анзаарсан юм. Тэд бусдын бурууг харахаараа шууд л түс тас хэлчихдэг байсан нь ихэвчлэн хүмүүсийг гомдоож, өөрсдийгөө гадуурхагдахад хүргэдэг байв. Тэгээд би: “Энэ хүмүүс арай тэнэг биш үү? ‘Сайн найзуудынхаа алдааны талаар амаа хамхих нь урт удаан, сайхан нөхөрлөлийг бий болгодог’, ‘Хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга’ гэдэг шүү дээ. Бүх зүйлийг хар, гэхдээ бүгдийг бүү ярь, ингэж байж л олны дунд нийцэлтэй байж чадна. Хэрэв чи хэт шулуун байвал муу санаагүй байсан ч хүмүүс чамд муугаар хандаж, чамайг голно. Тэгвэл яаж найзтай болж чадах билээ?” гэж бодсон юм. Тиймээс би бусадтай харилцахдаа тэдний асуудлыг хэзээ ч шууд хэлдэггүй байв. Ангийнхан маань бүгд надад дуртай, надтай найзалдаг, намайг харилцахад амар, сайхан сэтгэлтэй гэдэг байсан тул би өөрийгөө хүн чанар сайтай гэж боддог байлаа. Бурханд итгэдэг болсон хойноо ч ах эгч нартай бас ингэж харилцан, бусдын асуудлыг анзаарсан ч хэлж өгдөггүй байв. Хэт шулуухан байх нь хүмүүсийг эвгүй байдалд оруулна, тэд намайг өөрсдийг нь онилж, дутагдлыг нь илчлэхээр оролдож байна гэж бодно, энэ нь бидний харилцааг сүйрүүлнэ гэж би үргэлж боддог байлаа. Гэхдээ би илчлэлийг туулж, Бурханы үгийг уншсаныхаа дараа л бусадтай харилцах арга барил минь үнэн болон Бурханы эсрэг байсныг харсан.

Энэ нь 2015 он байсан бөгөөд би Леслитэй видеоны ажил дээр хамтран ажилласан юм. Лесли надаас илүү удаан Бурханд итгэсэн, бас насаар ах байв. Бид бие биетэйгээ эелдэг харилцаж, маш эвтэй байж, бараг ямар ч зөрчилдөөнгүй байлаа. Дараа нь би зааварлагчаар сонгогдов. Нэг удаа хүмүүс Леслиг хааш яаш, зальтай, овжин, улмаар ажлыг саатуулж байна гэж мэдээллээ. Леслигийн асуудал нэлээд ноцтой санагдсан тул өөрийгөө эргэцүүлж, мэдэж авч, гэмшиж, өөрчлөгдөөсэй гэсэндээ би Леслигийн асуудлыг хэлж өгч, илчлэх шаардлагатай байгаа талаар ажлын хамтрагчидтайгаа ярилцсан юм. Ажлын маань хамтрагчид санал нийлээд, хэн Леслитэй нөхөрлөвөл зүгээр вэ гэж асуухад энэ асуудлыг шийдвэрлэх гэж хариуцлага хүлээхийг хүсээгүйдээ би чимээгүй л байв. Би: “Хэрэв би асуудлыг нь хэлж өгвөл Лесли намайг өөрийг нь онилж байна гэж бодох болов уу? Үүний дараа бид яаж эвтэй байх болж байна?” гэж бодсон. Гайхмаар нь бүгд л намайг явж Леслитэй нөхөрлө гэж зөвлөлөө. Би зугтахыг хүссэн ч Леслигийн асуудлыг хэлж өгөхгүй бол чуулганы ажилд нөлөөлсөөр байх байсан учраас эцэст нь шүдээ зуугаад л явах ёстой болсон юм. Би хэсэг хугацаа зарцуулан сэтгэлзүйгээ бэлдэж, Леслигийн асуудлыг хэлж өгөхөөр өөрийгөө зоригжуулж, Леслид юу хэлэхээ эхнээс нь дуустал толгойдоо давтсаар байлаа. Гэвч Леслиг харах үедээ бүр будилж, амьсгаа боогдох шиг санагдаж, яагаад ч юм үг хэлж чадаагүй. Иймээс би Леслигээс зөөлнөөр: “Сүүлийн үед чиний байдал сайн байна уу? Ямар нэгэн бэрхшээл тулгарсан уу? Видео хийхдээ яагаад ингэж удаад байгаа юм бэ?” гэж асуулаа. Лесли хүүгээ сургуульд явахгүй байгаад санаа зовж байсан тул ажил нь хойшлогдсон гэж хариулав. Би: “Лесли бэрхшээл тулгарсан гэлээ. Хэрэв би өөрийг нь хааш яаш, зальтай, овжин байна гэж илчилбэл Лесли намайг хэтэрхий хатуу хандаж, өөрийг нь онилж байна гэж бодох болов уу? Харилцаа тасарвал бидний хооронд бүр илүү эвгүй байдал үүснэ” гэж бодсон. Ингэж бодоод би Леслигийн асуудлыг хэлж өгөлгүй, зүгээр л хэдэн тайвшруулсан үг хэлж, үүргийнх нь байдлын талаар товчхон ярилцав.

Нэгэнт өөрийгөө үнэхээр мэдэхгүй байсан болохоор Лесли үүргээ биелүүлэхдээ хааш яаш хандсаар, видеонуудад нь маш олон асуудал гарсан. Леслигийн асуудал нэлээд ноцтой бөгөөд өөрчлөлт хийхгүй бол Леслиг халах шаардлагатай болно гэдгийг би ухаарсан юм. Дараа нь би Леслитэй ахин нөхөрлөхөөр очиж, энэ удаад асуудлыг нь заавал хэлье гэж бодсон ч дөнгөж суумагц дахиад л амнаас минь үг гарахаа больсон. Би Леслиг эвгүй байдалд оруулахгүйгээр яаж хэлж, асуудлыг нь мэдэгдээд, өөрийг нь онилж байна гэж бодогдуулахгүй, өөрийнхөө эсрэг өрөөсгөл үзэлтэй болгохгүй байх вэ гэж бодсоор байлаа. Тэгээд Леслигээс эелдгээр “Чи яагаад үргэлж үүрэгтээ хайнга ханддаг юм бэ?” гэж асуухад Лесли надад заримдаа роман унших махан биеийн дур сонирхолдоо автаад, үүргээ умартчихдаг юм гэж хэлээд, ийн хэлэх үедээ ихэд бухимдан нулимс асгаруулав. Би дотроо “Леслид их хэцүү байна. Би өөрийг нь зальтай, овжин байна гэж хэлбэл Лесли хүлээж авч чадна гэж үү? Юм хэлээгүй нь дээр юм байна. Ямар ч байсан асуудлаа хүлээн зөвшөөрсөн болохоор одоо сайжрах ёстой” гэж бодоод, өөрийнх нь байдлыг ойлгож байгаагаа илэрхийлж, үүрэгтээ илүү их хүчин чармайлт гаргаарай гэж урам өгөв. Үүний дараа Лесли гэмшихгүй байсаар бодлогогүй хандлага нь улам дордож, эцэст нь халагдсан. Би өөрийгөө эргэцүүлээгүй бөгөөд ингээд тэр асуудал өнгөрлөө.

Хожим нь би Бурханы үгийн нэг хэсгийг уншаад өөрийнхөө байдлыг бага зэрэг ойлгосон юм. Төгс Хүчит Бурхан ингэж хэлсэн байдаг: “Хүмүүсийн зан авир, бусдад хандах хандлага Бурханы үгэнд үндэслэх ёстой; энэ бол биеэ авч явах хамгийн үндсэн зарчим юм. Хүмүүс биеэ авч явах зарчмыг ойлгодоггүй бол яаж үнэнийг хэрэгжүүлж чадах юм бэ? Үнэнийг хэрэгжүүлнэ гэдэг нь хоосон үг хэлж, уриа лоозон хашхирна гэсэн үг биш. Хүний амьдралд юу ч тохиолдсон, энэ нь хүний биеэ авч явах зарчим, үйл явдлыг харах өнцөг, эсвэл үүргээ биелүүлэх асуудлыг хамарч байгаа цагт тэд сонголт хийх шаардлагатай болдог тул үнэнийг эрж хайж, Бурханы үгээс үндэс, зарчмыг хайж, дараа нь хэрэгжүүлэлтийн замыг олох ёстой. Ийм маягаар хэрэгжүүлж чаддаг хүмүүс бол үнэнийг эрэлхийлдэг хүмүүс юм. Хэчнээн том бэрхшээлтэй тулгарсан ч ийм маягаар үнэнийг эрэлхийлж чаддаг байх нь Петрийн замаар буюу үнэнийг эрэлхийлэх замаар алхаж байгаа хэрэг юм. Жишээлбэл, бусадтай харилцахдаа ямар зарчмыг дагах ёстой вэ? Магадгүй чиний анхны үзэл бодлоор бол эв найртай байх нь маш эрхэм нандин, тэсвэр тэвчээр бол асар их ухаан, иймээс чи эв эеийг хадгалж, бусдын нэр хүндийг унагахаас зайлсхийж, хэнийг ч гомдоохгүй байж, улмаар бусадтай сайн харилцаатай байх ёстой. Энэ үзэл бодолд хязгаарлагдсандаа чи бусдыг буруу зүйл хийж, зарчмыг зөрчиж байгааг нүдээр харсан ч чимээгүй байх болно. Хэн нэгнийг гомдоохын оронд чуулганы ажилд хохирол учруулахыг илүүд үзнэ. Хэн ч байсан чи бүх хүнтэй эв найртай байхыг хичээнэ. Зөвхөн бусдад таалагдах зүйлийг л хэлнэ—тэдний сэтгэл хөдлөлийг хамгаалах, нэр нүүрийг нь авч гарах талаар л бодно. Хэн нэгэнд асуудал байгааг олж мэдлээ ч гэсэн чи тэвчээртэй хандана—чи тэдний ар хударгаар юм ярьж магадгүй боловч нүүрэн дээр нь чи эв эеийг хичээж, харилцаагаа хадгална. Ийм зан авирыг чи юу гэж бодож байна? Энэ нь бялдууч хүний зан биш гэж үү? Нэлээд зальжин биш үү? Энэ нь биеэ авч явах зарчмыг зөрчдөг. Тэгэхээр ийм байдлаар үйлдэх нь дорд биш гэж үү? Ийм маягаар авирладаг хүмүүс сайн хүмүүс биш, эрхэм хүмүүс ч биш. Чиний хэчнээн их зовж, ямар төлөөс төлсөн чинь хамаагүй, хэрэв зарчимгүй авирладаг бол чи бүтэлгүйтсэн, Бурханы өмнө чи ямар ч сайшаал хүртэхгүй, Тэр чамайг санахгүй, чи Түүнд таалагдах ч үгүй” (Үг. III Боть: Эцсийн өдрүүдийн Христийн яриа. Үүргээ сайн биелүүлэхийн тулд хүн ядаж мөс чанар, эрүүл ухаантай байх ёстой). Амьдралд минь юу ч тохиолдсон, энэ нь биеэ авч явах зарчим эсвэл аливааг харах үзэл бодолтой холбоотой л байх юм бол үргэлж үнэний зарчмыг эрж хайх ёстойг Бурханы үг надад тодорхой ойлгуулсан. Тэрнээс өмнө би ах эгч нарын асуудлыг хэлж өгч зүрхлээгүй бөгөөд үүнд буруу юм юу ч байхгүй, муудалцахгүй, эвтэй байвал бүх зүйл сайхан байна гэж бодсон. Тэгээд би Бурханы энэ үгийг уншсан юм: “Чиний хэчнээн их зовж, ямар төлөөс төлсөн чинь хамаагүй, хэрэв зарчимгүй авирладаг бол чи бүтэлгүйтсэн, Бурханы өмнө чи ямар ч сайшаал хүртэхгүй, Тэр чамайг санахгүй, чи Түүнд таалагдах ч үгүй.” Энэ үг үнэхээр сэтгэл хөдөлгөсөн. Би ямар ч муу зүйл хийгээгүй юм шиг харагдаж байсан ч хүмүүсийг гомдоохоос үргэлж айдаг байсан тул хэзээ ч бусдын асуудлыг үнэнч шударгаар хэлж өгч зүрхлээгүй. Би асуудал олж хараад дотроо уурлалаа ч гэсэн тэдэн рүү инээмсэглэсээр байснаас болж шийдвэрлэх ёстой асуудлууд шийдвэрлэгдэхгүй үлдэж, чуулганы ажил хохирсон. Бурхан ийм хүн зальтай, ов мэхтэй, зан авир нь зарчимгүй байдаг гэж хэлдэг. Би Леслигийн хэргийг хэрхэн зохицуулсан тухайгаа эргэцүүлэв. Зальжин, овжин зан гаргаж, ахиц дэвшилд сөргөөр нөлөөлж байгааг нь би сайн мэдэж байсан ч хэтэрхий шулуухан ярих юм бол Леслиг гомдооно гэж би айсан. Лесли намайг хэт хатуурхаж байна гэж бодоод, миний талаар өрөөсгөл ойлголттой болж магадгүй байв. Лесли хэлснийг минь хайхралгүй, уруу царайлбал бидний хооронд эвгүй байдал үүснэ гэж би айгаад, харилцаагаа хамгаалах гэсэндээ түүнийг илчлэх, түүнтэй харьцах ямар нэг юм хэлэхээс дэндүү айсан. Хааш яаш байдаг асуудал нь улам дордож байгааг хараад би уурласан ч Леслитэй нөхөрлөх үедээ дайсагналцахаас айсандаа асуудлыг нь дурдаж, илчилж зүрхлээгүй. Зүгээр л тэр сэдвийг цухуйлгасан хэдэн хал балгүй зүйл хэлж, өөрт минь ямар санагдаж байгааг ч үл харгалзан Леслиг тайвшруулсан. Зааварлагчийн хувиар би олж мэдсэн асуудлаа илчлээгүй, шийдвэрлээгүй нь хариуцлагагүй байж, үүргээ ноцтой цалгардуулж байсан гэсэн үг юм. Сайн хүн бусдыг боддог, ойлгодог байх ёстой гэж бодоод, бусдын хажууд цаг ямагт “сайн хүн”-ий дүр эсгэж байснаа би эцэст нь ойлгосон юм. Баримт ил болсны дараа л би өөрийнхөө талаарх үзэл бодлоо бүрэн өөрчилсөн. Би Леслигийн асуудлыг анзаарсан ч тэрийг нь хэлж өгч, түүнд туслаагүй. Үүний үр дүнд Лесли асуудлынхаа мөн чанар, үр дагаврыг олж хараагүй, амь нь хохирч, чуулганы ажил саатсан. Би маш аминч, зальтай, ов мэхтэй байжээ. Би яаж өөрийгөө хүн чанар сайтай гэж хэлж чадав аа?

Хожим нь цуглаан дээр би “Хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга”, “Сайн найзуудынхаа алдааны талаар амаа хамхих нь урт удаан, сайхан нөхөрлөлийг бий болгодог” гэдэг үгийг задлан шинжилсэн Бурханы үгийг уншсан юм. Тэгэхэд би эдгээр санааны нөлөөнд автсан учраас бусдын асуудлыг хэлж өгөхийг хүсэхгүй байгаагаа мэдсэн юм. Төгс Хүчит Бурхан ингэж хэлсэн байдаг: “‘Сайн найзуудынхаа алдааны талаар амаа хамхих нь урт удаан, сайхан нөхөрлөлийг бий болгодог’ гэсэн амьдралын гүн ухааны нэг үг байдаг. Энэ нь найрсаг харилцаагаа хадгалахын тулд найзынхаа асуудлыг тодорхой харж байсан ч гэсэн тэр талаар амаа хамхих ёстой—хүмүүсийн эмзэг цэгийг хатгахгүй, дутагдлыг нь илчлэхгүй байх зарчмыг баримтлах ёстой гэсэн үг юм. Тэд бие биеэ мэхэлж, нэг нэгнээсээ нууцалж, бие биеийнхээ эсрэг далд явуулга хийж, нэг нь нөгөөгөө ямар хүн болохыг тов тодорхой мэдэж байгаа хэр нь ил тод хэлдэггүй, харин найрсаг харилцаагаа хадгалж үлдэхийн тулд зальжин арга хэрэглэдэг. Хүн яагаад ийм харилцаагаа хадгалж үлдэхийг хүсдэг юм бол? Энэ нийгэмд, бүлэг дотроо дайсантай болж, өөрийгөө байнгын аюултай нөхцөл байдалд оруулахыг хүсэхгүйд учир нь байгаа юм. Хэн нэгний дутагдлыг нь илчилж, гомдоосны дараа тэр хүн чиний дайсан болж, чамд хор хүргэхийг мэдэх учраас, мөн өөрийгөө ийм байдалд оруулахыг хүсэхгүй учраас чи ‘Хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга, хэзээ ч дутагдлыг нь бүү илчил’ гэх амьдралын гүн ухааны үгийг баримталдаг. Үүнийг харгалзан үзвэл, хэрвээ хоёр хүн ийм харилцаатай бол тэднийг жинхэнэ найзууд гэж тооцох уу? (Үгүй.) Тэд жинхэнэ найзууд биш, бие биеийнхээ итгэлт хүн бүр ч биш. Тэгвэл энэ нь яг ямар харилцаа вэ? Энэ нь нийгмийн суурь харилцаа мөн биз дээ? (Мөн.) Нийгмийн ийм харилцаанд хүмүүс мэдрэмжээ хуваалцаж, чин сэтгэлээсээ ярилцаж чаддаггүй, хэлмээр байгаа зүйлээ хэлдэггүй, зүрх сэтгэлдээ байгаа зүйл, бусдаас олж харсан асуудал, эсвэл бусдад тустай үг хэлж ч чаддаггүй. Харин оронд нь тэд бусдын ивээлийг алдахгүйн тулд сайхан зүйлийг сонгож хэлдэг. Бусдыг өөрсдөд нь дайсагнах вий гэсэндээ тэд үнэнийг хэлж зүрхэлдэггүй, зарчмыг баримталдаггүй. Хэн ч тэдэнд заналхийлэхгүй бол харьцангуй тайван, амар амгалан амьдрах биш үү? Хүмүүс ‘Хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга, хэзээ ч дутагдлыг нь бүү илчил’ гэдэг хэллэгийг сурталчилдгийн зорилго энэ мөн биз дээ? (Мөн.) Энэ бол сэрэмжилсэн шинжтэй, өөрийгөө хамгаалж үлдэх зорилготой, оршин тогтнох зальжин, хуурамч арга зам гэдэг нь тодорхой. Ингэж амьдардаг хүмүүс юу ч хамаагүй ярьж чадах итгэлт хүн, дотнын анд нөхөдгүй байдаг. Тэд бие биеэсээ сэрэмжилж, тооцоотой хандаж, стратеги гаргаж, дор бүрнээ тэр харилцаанаас хэрэгтэй зүйлээ авч байдаг. Тийм биш гэж үү? Угтаа бол ‘Хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга, хэзээ ч дутагдлыг нь бүү илчил’ гэдэг нь бусдын дургүйг хүргэж, дайсантай болохгүй байх, хэн нэгнийг гомдоохгүй байснаар өөрийгөө хамгаалах зорилготой. Энэ бол өөрийгөө шархлуулахгүйн тулд хэрэглэдэг арга, техник юм. Мөн чанарын энэхүү хэд хэдэн талаас харахад ‘хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга, хэзээ ч дутагдлыг нь бүү илчил’ гэсэн хүмүүсийн ариун журамд тавих шаардлага нь сүрлэг үг мөн үү? Энэ нь эерэг үү? (Үгүй.) Тэгвэл энэ нь хүмүүст юу сургаж байна вэ? Чи хэнийг ч гомдоож, шархлуулж болохгүй, эс бөгөөс эцэст нь чи л шархлах болно гэдгийг, мөн хэнд ч итгэж болохгүй гэдгийг заадаг. Хэрвээ чи аль нэг сайн найзаа гомдоовол үерхэл нөхөрлөл чинь чимээгүйхэн өөрчлөгдөж эхэлнэ. Тэд чиний дотнын, сайн найз байснаа гудамжинд зөрөх үл таних хүн, эсвэл дайсан чинь болно. Хүмүүст ингэж сургах нь ямар асуудлыг шийдвэрлэж чадах вэ? Ийм маягаар үйлдээд дайсантай болохгүй, тэр ч байтугай дайснаа хэдээр цөөллөө ч гэсэн, ингэлээ гээд хүмүүс чамайг биширч, сайшааж, үргэлж анд найз хэвээр байх уу? Энэ нь ариун журмын стандартад бүрэн нийцдэг үү? Сайндаа л энэ бол зөвхөн амьдралын гүн ухаан юм” (Үг. VI Боть: Үнэний эрэл хайгуулын тухай. Үнэнийг эрэлхийлэх гэж юу вэ (8)). Бурхан “Хэзээ ч хүний эмзэг цэгийг бүү хатга”, “Сайн найзуудынхаа алдааны талаар амаа хамхих нь урт удаан, сайхан нөхөрлөлийг бий болгодог” гэдэг үгсийн нөлөөг задлан шинжлэх үед Бурхан яг миний өмнө гарч ирээд, намайг илчилж байгаа мэт санагдсан. Амьдралын эдгээр гүн ухаанаар амьдрах үед миний үг, үйлдэл намайг хамгаалахад л чиглэдэг. Би хэнтэй ч таарсан бай, хэзээ ч дайсагнахгүй, хэнийг ч гомдоохгүй байх зарчмыг үргэлж баримталдаг байлаа. Би сургуульд байхдаа л шулуухан ярьдаг хүмүүс гадуурхагдаж байхыг харсан болохоор бусадтай нийцтэй байхын тулд үнэндээ юу мэдэрч байгаагаа хэзээ ч хэлж болохгүй, хүний асуудлыг хөндөж, тэднийг гомдоож болохгүй юм байна гэж бодсон. Тэгвэл чи хүмүүст таалагдаж, олны дунд амархан орж чадна. Бурханд итгэснийхээ дараа ч би ах, эгч нартайгаа харилцахдаа тэгж биеэ авч явсаар байсан. Хүмүүсийн дургүйг хүргэж, эсвэл сэтгэлд нь сэв хийхгүйн тулд хүмүүсийг илчилж, гомдоож магадгүй шаардлагатай болох бүрд би хойш суудаг, эсвэл хамтрагчдаа хэлээд, зохицуулуулдаг байв. Заримдаа нөхөрлөл хийх шаардлагатай үед нөхцөл байдалд тохирсон ач холбогдолгүй зарим зүйлийг хэлдэг байсан бөгөөд энэ нь олон асуудал цаг тухайдаа шийдвэрлэгдээгүй гэсэн үг юм. Би “Дахиад нэг найз гэдэг нь дахиад нэг зам гэсэн үг”, “Сайн найзуудынхаа алдааны талаар амаа хамхих нь урт удаан, сайхан нөхөрлөлийг бий болгодог” гэх зэрэг дэлхийн гүн ухааныг биеэ авч явах шалгуур болгодог байжээ. Би яг юу бодож байгаагаа хэзээ ч хэнд ч хэлж байгаагүй, улам хуурамч, ов мэхтэй болсон. Би, хүн бүртэй сайн харилцаатай байж, нийцтэй байснаар хүмүүст таалагдана, тэгвэл бусдын сайшаалыг амархан хүртэнэ, хэзээ нэгэн цагт зарчмын эсрэг ямар нэг зүйл хэлэх юм уу хийвэл хүмүүс намайг харж үзэж, нэр нүүрээ аврах боломж олгоно гэж боддог байв. Би харилцаандаа зарчимгүй байдгаа ойлгосон. Би зүгээр л хүн бүрийг аз жаргалтай, инээмсэглэсэн хэвээр байлгахыг хүссэн, мөн хэн ч хэний ч дутагдлыг илчлэхгүй болохоор би нэр нүүрээ хэзээ ч алдахгүй, байр суурь, дүр төрхөө хамгаалж чадах байв. Би хүмүүсийг өөртөө татаж, ашиглахыг хичээж байсан биш үү? Би харилцахад амар, эелдэг, бусдыг ойлгодог мэт харагдаж байсан ч энэ бүхний ард би далд зорилгынхоо араас хөөцөлдөж байлаа. Би үнэхээр ёрын муу байж! Леслигийн асуудлыг эргээд бодоход Лесли зальтай, овжин байсан нь надад ойлгомжтой байсан ч түүнийг дайсагнуулахгүйн тулд би асуудлыг нь хэлж өгч, илчлэлгүй, ажлын явцад нөлөөлсөн. Ингэж харилцсанаараа би Леслиг хорлоод зогсохгүй, бас чуулганы ажлыг саатуулж байжээ. Бид үнэнийг шалгуур болгон хүмүүс болон юмсыг харж, Бурханы үгийн дагуу биеэ авч явж, үйлдэх ёстой гэж Бурхан үргэлж нөхөрлөж байсан. Гэтэл би өдөр тутмын амьдралдаа сатанлаг гүн ухаанаар амьдарч, үг яриа, үйлдэлдээ үргэлж хязгаарлагдаад, хэвийн нөхөрлөж, бусдад тусалж чадахгүй, удирдагчийн хариуцлагыг биелүүлж бүр ч чадахгүй байсан. Би бусдыг босгон байгуулахуйц байдлаар хэрхэн ярих, эсвэл чуулганы ажлыг яаж хамгаалах талаар бодолцоогүй. Чуулганы ажил хохирч байхад зүгээр л харж, өөрийн мэдрэмжийг үл харгалзан сайн хүний дүр эсгэсэн. Би өөрийнхөө ашиг сонирхлын төлөө чуулганы ашиг сонирхлыг золиосолжээ. Би дэндүү хуурамч, хүн чанаргүй байж! Энэ чигээрээ үргэлжлүүлбэл намайг Бурхан үзэн ядан, жигшиж, бусад хүн зэвүүцэж, голох байв. Би Бурханд ийн залбирсан: “Өө, Бурхан минь, би чуулганы ажил хохирч байгааг хардаг ч үргэлж сайн хүний дүр эсгэдэг. Би чуулганы ашиг сонирхлыг хамгаалахгүй байна, энэ нь Таны зэвүүцлийг төрүүлж буй нь лавтай. Бурхан минь, би гэмшмээр байна. Энэ асуудлаа шийдвэрлэж, чуулганы ажлыг хамгаалдаг шударга ёсны мэдрэмжтэй хүн байхад залж чиглүүлээч.”

Үүний дараа би Бурханы үгийг илүү их уншсан. “Ямар нэг зүйл болоход чи амьдралын гүн ухааны дагуу амьдардаг бөгөөд үнэнийг хэрэгжүүлдэггүй. Чи бусдыг гомдоохоос үргэлж айдаг мөртөө Бурханд халдахаас эмээдэггүй, хүн хоорондын харилцаагаа хамгаалахын тулд Бурханы гэрийн ашиг сонирхлыг ч золиосолно. Ингэж авирлахын үр дагавар юу вэ? Чи хүн хоорондын харилцаагаа нэлээд сайн хамгаалсан байх боловч Бурханд халдсан байх болохоор Бурхан чамайг жигшиж голно, чамд уурлана. Бодоод үзвэл үүний аль нь дээр вэ? Хэрэв хэлж чадахгүй байгаа бол чи бүрмөсөн төөрөлджээ; энэ нь үнэнийг өчүүхэн ч ойлгодоггүйг чинь нотолж байна. Хэрэв чи огт сэхээрэхгүйгээр ингээд яваад байвал үнэндээ асар аюултай бөгөөд эцэст нь чи үнэнд хүрч чадахгүй. Хохирол амссан хүн нь чи байх болно. Чи энэ асуудал дээр үнэнийг эрж хайхгүй, бүтэлгүйтвэл ирээдүйд үнэнийг эрж хайж чадах уу? Хэрэв чи чадахгүй хэвээр байвал энэ нь хохирол амсах асуудал байхаа болино—чи эцэстээ таягдан хаягдана. Хэрвээ чи ‘найрсаг хүний’ сэдэл, үзэл бодолтой бол бүх хэрэг явдал дээр үнэнийг хэрэгжүүлж, зарчмыг мөрдөж чадахгүй, үргэлж бүтэлгүйтэж, унах болно. Хэрэв сэрэхгүй, үнэнийг хэзээ ч эрж хайхгүй байгаа бол чи үл итгэгч бөгөөд үнэн ба амийг хэзээ ч олж авахгүй. Тэгвэл чи юу хийх ёстой вэ? Ийм зүйлстэй тулгарах үедээ чи залбирлаараа Бурханыг дуудаж, аврахыг гуйж, чамд илүү их итгэл, хүч чадал хайрлан, зарчмыг баримталж, хийх ёстой зүйлээ хийж, аливааг зарчмын дагуу зохицуулж, байр сууриндаа бат зогсож, Бурханы гэрийн ашиг сонирхлыг хамгаалж, Бурханы гэрийн ажилд хор хохирол учрахаас сэргийлэх боломж олгооч гэж Бурханаас гуйх ёстой. Хэрвээ чи хувийн ашиг сонирхол, нэр төр, ‘найрсаг хүний’ үзэл бодлоо орхиж чаддаг бол, мөн хийх ёстой зүйлээ үнэнч, нэгэн үзүүрт сэтгэлээр хийдэг бол Сатаныг ялж, үнэний энэ талыг олж авсан байх болно. Хэрэв чи үргэлж Сатаны гүн ухааны дагуу амьдарч, бусадтай харилцах харилцаагаа хадгалж, хэзээ ч үнэнийг хэрэгжүүлдэггүй, зарчмыг мөрдөж зүрхэлдэггүй бол бусад асуудал дээр үнэнийг хэрэгжүүлж чадах уу? Чи Бурханд итгэх итгэл, хүч чадалгүй байх болно. Хэрвээ чи хэзээ ч үнэнийг эрж хайж, хүлээн авч чадахгүй бол Бурханд итгэх ийм итгэл чамд үнэнийг олж авах боломжийг олгох уу? (Үгүй.) Чи үнэнийг олж авч чадахгүй бол аврагдаж чадах уу? Чадахгүй. Хэрэв чи өчүүхэн ч гэсэн үнэний бодит байдалгүйгээр үргэлж Сатаны гүн ухааны дагуу амьдардаг бол хэзээ ч аврагдаж чадахгүй” (Үг. III Боть: Эцсийн өдрүүдийн Христийн яриа. Гуравдугаар хэсэг). Бурханы үгийг хэрэгжүүлэхийн оронд харилцаагаа хадгалж, хэзээ ч дайсантай болохгүй байх нь үргэлж миний зарчим байсаар ирсэн гэдгийг Бурханы үг надад ойлгуулсан юм. Үнэнтэй нийцэхгүй зүйлийг харах үедээ би зүгээр л бууж өгч, зөвшөөрөөд, бусадтай харилцах харилцаагаа хамгаалж, аюулгүй байдалтай амьдрахыг хүсдэг байсан. Би ямар ч зарчимгүй, дундыг баримталсан замаар явж байгаагаа ойлгосон. Бурхан биднээс Өөрийнх нь үгийн дагуу ярьж, үйлдэж, Өөрийнх нь хайрладаг зүйлийг хайрлаж, үзэн яддаг зүйлийг нь үзэн ядаж, сайн мууг ялгаж салгадаг хүмүүс байж, бүх төрлийн хүмүүсийг ялган таньж, бусдад зарчмын дагуу хандахыг хүсдэг. Ийм хэрэгжүүлэлт л Бурханы хүсэлд нийцдэг. Гэсэн ч Лесли үүргээ биелүүлэхдээ ажлыг хойш татаж байгааг тодорхой харсан хэр нь би түүнийг шүүмжилж, илчлээгүй. Уйлахыг нь хараад өөрийн мэдрэмжээ үл хайхран Леслиг аргадаж, сайн хүний дүрд тоглосон. Үүгээрээ би харилцаагаа хамгаалж, Сатаны талд орж, Леслиг өөгшүүлж байлаа. Би маш мунхаг байжээ. Өмнө нь би ийм зан авирыг том асуудал гэж боддоггүй байсан. Зөвхөн баримтууд ил болох үед л амьдралын энэ гүн ухаан нь үнэхээр зөв зам биш гэдгийг олж харсан. Би зааварлагч байсан ч хүмүүсийг гомдоохоос үргэлж айдаг, шударга ёсны мэдрэмжгүй байжээ. Олсон асуудлаа хэлж зүрхлээгүй, шийдвэрлэхийн тулд нөхөрлөөгүй минь асуудал ахин дахин гарч ирэхэд хүргэсэн. Энэ нь бодит ажил хийж буй хэрэг биш; Бурханыг эсэргүүцсэн явдал юм.

Хожим нь би Бурханы үгээс хэрэгжүүлэлтийн замыг олсон: “Хэрвээ чи Бурхантай хэвийн харилцаатай байхыг хүсвэл зүрх сэтгэл чинь Бурхан руу эргэх ёстой. Үүнийг суурь болгоод чи бусад хүмүүстэй хэвийн харилцаатай байх болно. Хэрвээ чи Бурхантай хэвийн харилцаагүй бол бусад хүмүүстэй харилцах харилцаагаа хадгалахын тулд юу ч хийсэн бай, хэр шаргуу ажиллаж, эсвэл хэр их эрч хүч гаргасан ч бай, энэ нь бүгд хүний амьдралын гүн ухаанд л хамаарна. Чи хүмүүсээр магтуулах гэсэндээ хүний үзэл бодол, хүний гүн ухаанаар дамжуулан хүмүүсийн дундах байр сууриа хадгалж байгаа боловч хүмүүстэй хэвийн харилцаа тогтоохын тулд Бурханы үгийг дагаж байгаа биш. Хэрвээ чи хүмүүстэй харилцах харилцаандаа анхаардаггүй, харин Бурхантай хэвийн харилцаатай байдаг бол, хэрвээ чи зүрх сэтгэлээ Бурханд өгч, Түүнд дуулгавартай байж сурахыг хүсдэг бол бүх хүнтэй харилцах харилцаа чинь аяндаа хэвийн болно. Ийм маягаар эдгээр харилцаа нь махан бие дээр бус, харин Бурханы хайрын суурин дээр тогтдог. Махан биеийн харилцаа бараг байдаггүй ч сүнсэнд нөхөрлөл, хоёр талын хайр, тайтгарал, нэг нэгнээ гэсэн хангалт байдаг. Энэ бүхэн нь Бурханыг хангалуун байлгадаг зүрх сэтгэлийн суурин дээр хийгддэг. Эдгээр харилцааг хүний амьдралын гүн ухаанд түшиглэн хадгалдаггүй, харин энэ нь Бурханы төлөө ачаа үүрснээр дамжуулан хар аяндаа бий болдог. Энэ нь хүний хүчин чармайлтыг шаарддаггүй. Чи Бурханы үгийн зарчмын дагуу л хэрэгжүүлэх хэрэгтэй” (Үг. I Боть: Бурханы илрэлт ба ажил. Бурхантай хэвийн харилцаа тогтоох нь маш чухал). Хүмүүс хоорондын хэвийн харилцааг ертөнцийн гүн ухаанаар тогтоодоггүй гэдгийг Бурханы үг надад тодорхой ойлгуулсан. Тэдгээр нь Бурханы үгийг хэрэгжүүлэх суурин дээр тогтдог. Ямар нэг зүйл тохиолдоход бид үнэнийг хэрэгжүүлж, зарчмын дагуу үйлдэж, чуулганы ажлыг хамгаалж, ах эгч нарын амийн төлөө ачаа үүрэх хэрэгтэй. Энэ бол хүн хоорондын хэвийн харилцаатай байх цорын ганц арга зам юм. Би зарим ах, эгчийн туршлагын гэрчлэлийг эргэн санав. Бусдын асуудлыг анзаарах үедээ ах эгч нар Бурханы үгийн дагуу асуудлыг нь хэлж өгч, хүмүүст тусалж чаддаг байсан. Хэдий хүмүүс заримдаа нэр нүүрээ алддаг ч үнэнийг эрэлхийлдэг бол энэ нөхөрлөл, шүүмжлэлийг ашиглан алдаа дутагдлаа олж илрүүлж, завхарсан зан чанараа мэдэж, буруу байдлаа засаж, амиа өсгөж, үүргээ гүйцэтгэхдээ илүү сайн үр дүнд хүрч чадна. Энэ бол үнэхээр хайр энэрэлтэй, тус нэмэртэй байгаа хэрэг юм. Харин үнэнийг эрэлхийлдэггүй хүмүүсийн хувьд шүүмжлэгдэж, харьцалт туулснаараа тэд илчлэгддэг. Тэд үнэнээс залхдаг бөгөөд засаж, харьцах үед огт хүлээн авалгүйгээр шалтаг тоочиж, эсэргүүцэх гэж оролддог. Ийм хүн бол жинхэнэ ах, эгч биш, тэднийг голж, тусгаарлах ёстой. Үүнийг ухаараад би Бурханы үг л бидний үйлдэл, зан авирын шалгуур, бид Бурханы үгийн дагуу бусдад хандах ёстой гэдгийг бүр их мэдэрсэн. Энэ бол биеэ авч явах зөв арга зам бөгөөд хэвийн хүн чанарын стандартад нийцдэг.

Хожим нь би нэг эгч биеэ тоосон, өөрийгөө зөвтгөдөг, бусдын саналыг хүлээж авдаггүйг мэдсэн. Тэр эгч хүссэнээрээ хийж, ажлыг саатуулсаар байв. Би нөхөрлөж, асуудлыг нь хэлж өгөх ёстой, тэгж байж эгч өөрийгөө эргэцүүлж, мэдэж авах байсан ч би жаахан санаа зовж, эгч хүлээж авахгүй бол яах вэ, миний эсрэг өрөөсгөл үзэлтэй болж, намайг өөрийг нь ониллоо гэх болов уу гэж бодсон. Би өмнөх бүтэлгүйтлээ, бас саяхан Бурханы үгээс уншсан зүйлээ санаад, бага зэрэг сэтгэл хөдөлсөн юм. Хэрэв би харилцаагаа хамгаалахын тулд чуулганы ажлыг үл тоомсорловол Бурханд халдах байв. Энэ удаад Бурхан гэмшиж, өөрчлөгдсөн эсэхийг минь харахын тулд миний хандлагыг ажиглаж байв. Би хүмүүст өмнөх шигээ хандаж болохгүй байлаа. Тэгээд Бурханы энэ үгийг санасан юм: “Ийм зүйлстэй тулгарах үедээ чи залбирлаараа Бурханыг дуудаж, аврахыг гуйж, чамд илүү их итгэл, хүч чадал хайрлан, зарчмыг баримталж, хийх ёстой зүйлээ хийж, аливааг зарчмын дагуу зохицуулж, байр сууриндаа бат зогсож, Бурханы гэрийн ашиг сонирхлыг хамгаалж, Бурханы гэрийн ажилд хор хохирол учрахаас сэргийлэх боломж олгооч гэж Бурханаас гуйх ёстой” (Үг. III Боть: Эцсийн өдрүүдийн Христийн яриа. Гуравдугаар хэсэг). Бурхан миний хажууд байж, энэ алхмыг хий гэж намайг зоригжуулж байгааг би мэдэрч, Бурханд хандан залбираад, надад итгэл, хүч чадал өгөхийг гуйсан, тэгж байж би үнэнийг хэрэгжүүлж, чуулганы ажлыг эн түрүүнд тавьж, хүмүүсийг гомдоохоос айхаа больж, харилцаагаа хамгаалж чадах байв. Залбирсны дараа би нөгөө эгчийг эрж олоод, эгчийн гаргаж буй зан авирт үндэслэн асуудлыг нь илчлэхийн зэрэгцээ биеэ тоосон зантай, бусдын саналыг хүлээж авдаггүйг нь хэлж өгч, энэ нь үнэнээс залхаж, сатанлаг зан чанартай байгаа хэрэг гэдгийг, мөн гэмшиж, өөрчлөгдөхгүйгээр чуулганы ажилд саад болсоор байвал халагдана гэдгийг хэлсэн. Энэ бүхнийг хэлснийхээ дараа би өмнөх шигээ, үзэн ядагдахаас айгаагүй. Харин ч улам тайвширч, сэтгэл амарсан. Эргээд бодоход би үргэлж сатанлаг амьдралын гүн ухаанаар амьдарч, хүмүүсийг гомдоохоос, маргаан, зөрчилдөөн үүсэхээс үргэлж айдаг байв. Хүмүүстэй харилцахдаа би үргэлж бусдын нэр нүүрийг бодож, харилцаагаа хамгаалаад, үнэнийг хэрэгжүүлэх маш олон боломжийг алджээ. Одоо би хүмүүсийн асуудлыг хэлж өгөх ёстой үедээ бага зэрэг айсан хэвээр байгаа ч заавал Бурханд залбирч, санаа зорилго, үзэл бодлоо зөв болгож, зарчмын дагуу хэрэгжүүлж чадна. Энэ туршлага надад эндүү ташаа үзэл бодлоо залруулах боломжийг олгосон юм. Би Бурханд үнэхээр талархаж байна!